Jak haftować po pałucku? Projekt „Haft pałucki”, portal „Ulotne tradycje – dziedzictwo niematerialne woj. kujawsko-pomorskiego”
Ścieg to układ przewlekania odcinków nitki przez tkaninę za pomocą igły.
Ścieg na okrętkę.
Podstawowy i najstarszy ze ściegów stosowanych w hafcie pałuckim. Często wykonywany na podkładzie ściegu przed igłą (fastrygą). Powstaje na skutek utworzenia z przeciąganej przez tkaninę w poprzek nici wałeczka.
Ścieg „na okrętkę”. Projekt „Haft pałucki”, portal „Ulotne tradycje – dziedzictwo niematerialne woj. kujawsko-pomorskiego”
Haft na tiulu. Projekt „Haft pałucki”, portal „Ulotne tradycje – dziedzictwo niematerialne woj. kujawsko-pomorskiego”
Dziurki. Projekt „Haft pałucki”, portal „Ulotne tradycje – dziedzictwo niematerialne woj. kujawsko-pomorskiego”
Ścieg sznureczkowy (inaczej: ścieg wodny lub ścieg za igłą).
Tworzony jest poprzez wkłuwanie igły z góry, w połowie poprzedniego ściegu. Wszystkie ściegi powinny mieć jednakową długość.
Ścieg dziergany. Projekt „Haft pałucki”, portal „Ulotne tradycje – dziedzictwo niematerialne woj. kujawsko-pomorskiego”
Ścieg dziergany
zawsze wykonywany na podkładzie ściegu przed igłą (fastrygi), może być też dodatkowy podkład ze ściegu łańcuszkowego. Główną zasadą jest podłożenie nitki pod igłą podczas jej wyciągania z materiału. Tworzy się wówczas rodzaj drabinki.
Ściegi. Projekt „Haft pałucki”, portal „Ulotne tradycje – dziedzictwo niematerialne woj. kujawsko-pomorskiego”
Ścieg dziergany. Projekt „Haft pałucki”, portal „Ulotne tradycje – dziedzictwo niematerialne woj. kujawsko-pomorskiego”
Ścieg sznureczek. Projekt „Haft pałucki”, portal „Ulotne tradycje – dziedzictwo niematerialne woj. kujawsko-pomorskiego”
Ścieg atłaskowy
występuje zawsze z podkładem – ścieg przed igłą albo ścieg łańcuszkowy. Nitki podkładu ułożone są prostopadle do ściegu zasadniczego. Ścieg atłaskowy powinien być ułożony tak gęsto, aby nie był widoczny podkład.
Ścieg atłasek na podkładzie. Projekt „Haft pałucki”, portal „Ulotne tradycje – dziedzictwo niematerialne woj. kujawsko-pomorskiego”
Ściegi służące jako podkłady do innych ściegów: ścieg przed igłą (fastryga) i ścieg łańcuszkowy.
Ścieg przed igłą (fastryga) polega na przemiennym prowadzeniu nitki nad i pod tkaniną.
Ścieg łańcuszkowy powstaje jako pętelka, w którą wkłuwa się nić do wykonania kolejnej pętelki.
Aplikacja
jest to naszywanie na materiał tła wyciętych fragmentów innej tkaniny ściegiem okrętkowym lub dzierganym. Najczęściej na aplikacje wykorzystywano batyst, cienkie płótno oraz tiul, które były przyszywane na prawej stronie tkaniny. Tylko aplikacje z grubszego płótna przyszywane były po lewej stronie. W przypadku nowych form (obrusy, serwetki, bieżniki) aplikacja zawsze wykonywana była z tiulu przymocowywanego do lnianego podłoża.
Aplikacje. Projekt „Haft pałucki”, portal „Ulotne tradycje – dziedzictwo niematerialne woj. kujawsko-pomorskiego”
Aplikacje na tiulu. Projekt „Haft pałucki”, portal „Ulotne tradycje – dziedzictwo niematerialne woj. kujawsko-pomorskiego”
Aplikacja tiulowa. Projekt „Haft pałucki”, portal „Ulotne tradycje – dziedzictwo niematerialne woj. kujawsko-pomorskiego”
Aplikacja tiulowa. Projekt „Haft pałucki”, portal „Ulotne tradycje – dziedzictwo niematerialne woj. kujawsko-pomorskiego”
Technika przewlekania
polega na przeciąganiu nitek wg określonego wzoru w tiulu. Stosuje się tu ścieg przed igłą, którym przewleka się nić przez oczka tiulu, zgodnie z jego strukturą w różnych kierunkach